เลิกแก้ปัญหาโชห่วยแบบขอไปที เสนอจัดทำตัวชี้วัดผูกขาดทางการค้า

เรียนมิตรสหายที่เคารพรัก

การที่สมาคมผู้ค้าปลีกไทยร้องเรียนต่อกระทรวงพาณิชย์ให้เร่งแก้ปัญหาค้าปลีกสมัยใหม่ (Modern trade) ที่ทำการขยายสาขาจำนวนมาก ส่งผลให้ผู้ค้าปลีกรายย่อยของไทยไม่สามารถแข่งขันได้ และปิดกิจการไปในที่สุด โดยปัจจุบันค้าปลีกสมัยใหม่มีมากกว่า 6,000 สาขาทั่วประเทศไม่ให้รุกคืบจนยึดพื้นที่ทุกตรอกซอกมุม ปิดทางทำมาหากินของผู้ค้าปลีกรายย่อย

แม้รัฐบาลเริ่มทำท่าขยับตัวปัดฝุ่นแนวปฏิบัติทางการค้า 8 ข้อ ที่มีการจัดทำมาตั้งแต่ปี 2545 แต่ไม่พ้นข้อครหาว่าเลือกปฏิบัติ เนื่องจากคณะกรรมการแข่งขันทางการค้าชุดใหม่เป็นตัวแทนจากผู้ผลิตเป็นหลัก ไม่มีตัวแทนจากผู้ประกอบการค้าปลีกเลย

อย่างไรก็ตาม ผมเห็นว่าการแก้ปัญหาเรื่องนี้ ไม่เพียงแต่การออกมาตรการจำกัดพื้นที่การขยายสาขาของธุรกิจค้าปลีกขนาดใหญ่ หรือการเสนอมาตรการที่ทำให้เกิดการแข่งขันที่เป็นธรรมเท่านั้น แต่รวมถึงการป้องกันการผูกขาด และการชดเชยผู้ได้รับผลกระทบจากการขยายสาขาของธุรกิจค้าปลีกสมัยใหม่ที่ผ่านมาด้วย อาทิ

การจัดทำตัวชี้วัดการผูกขาดทางการค้า เพื่อเป็นเครื่องมือในการวัดว่ามีการผูกขาดทางค้าในแต่ละพื้นที่หรือไม่ และหากพบว่ามีการผูกขาดทางการค้าในพื้นที่ใด ผู้ประกอบการจะต้องจ่ายค่าปรับเนื่องการผูกขาดทางการค้า เพื่อนำเงินส่วนนี้มาชดเชยให้กับผู้ที่จะได้รับกระทบจากการผูกขาดทางการค้าจากธุรกิจดังกล่าว พร้อมทั้งบังคับให้ลดขนาดของกิจการที่ผูกขาดให้เล็กลง เหมือนดังบริษัทไมโครซอฟต์ที่ถูกปรับ 618 ล้านดอล์ลาร์ฐานละเมิดกฎหมายการต่อต้านการผูกขาดของตลาดอียู และกระทรวงพาณิชย์ของสหรัฐสั่งให้บริษัทไมโครซอฟต์แตกออกเป็นบริษัทเล็ก ๆ

จัดตั้งกองทุนชดเชยผู้ได้รับผลกระทบ แม้การขยายสาขาธุรกิจค้าปลีกขนาดใหญ่บางแห่ง ไม่ทำให้เกิดการผูกขาดทางการค้า แต่ในการขยายสาขาของธุรกิจค้าปลีก ย่อมมีผู้ได้รับผลกระทบจากการดำเนินการดังกล่าว อาทิ อาจทำให้ร้านค้าปลีกขนาดเล็กและกลางต้องปิดตัวลง ส่งผลให้เกิดการว่างงาน ฯลฯ ดังนั้น ผู้ค้าปลีกรายใหญ่ควรมีส่วนร่วมในการจ่ายค่าชดเชยในส่วนนี้ ในรูปแบบของภาษีชดเชยผู้ได้รับกระทบ เพื่อนำเงินภาษีมาจัดตั้งกองทุนชดเชยหรือชวยเหลือผู้ประกอบการโชว์ห่วยที่ได้รับผลกระทบต่อไป

ผมหวังว่า ข้อเสนอดังกล่าวจะเป็นทางออกหนึ่งในการแก้ปัญหาโชว์ห่วยของไทย เพราะผมไม่อยากเห็นการแก้ปัญหาแบบขอไปที เมื่อมีคนมาร้องเรียนก็เต้นที่จะแก้ปัญหา แต่หากไม่มีการร้องเรียนปัญหาต่างๆ ก็ถูกดองไว้เหมือนเดิม