โต๊ะทำงาน..โล่ง หรือ รก ดีกว่ากัน?

แหล่งที่มาของภาพ : http://static6.businessinsider.com/image/4df8daf14bd7c86642280000/hate-keeping-gmail-contacts-in-order-this-plug-in-scans-signatures-to-automate-the-busy-work.jpg

โต๊ะทำงาน..โล่ง หรือ รก ดีกว่ากัน?

จากคำถามข้างต้น คนส่วนใหญ่คงจะตอบว่า โต๊ะทำงานที่ โล่ง น่าจะดีกว่ารก เพราะนอกจากจะทำให้รู้สึกว่าน่านั่งทำงานมากกว่าแล้ว ยังสะท้อนให้เห็นถึงความสะอาดและมีวินัยของเจ้าของโต๊ะ อีกทั้ง ทำให้คนอื่น ๆ ที่มองมารู้สึกสบายตามากกว่าโต๊ะที่รกรุงรัง เต็มไปด้วยสิ่งของที่ไม่ได้จัดระเบียบ

องค์กรต่าง ๆ จึงมักนิยมให้พนักงานทำจัดโต๊ะให้สะอาด ให้วางเฉพาะของที่จำเป็น และจัดให้เป็นระเบียบเรียบร้อย โดยให้มีการทำ 5 ส.เป็นประจำ

อย่างไรก็ตาม เราเคยคิดหรือไม่ว่า โต๊ะทำงานที่รก ไม่เป็นระเบียบ อาจ ?ดีกว่า? โต๊ะทำงานที่โล่ง เป็นระเบียบก็เป็นได้!!

ศาสตราจารย์แคธีน วอห์ส (Kathleen Vohs) นักวิทยาศาสตร์ด้านจิตวิทยา และทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยมินนิโซตา สหรัฐอเมริกา ได้ทำการวิจัยพบว่า การทำงานบนโต๊ะทำงานรก ๆ มีสิ่งของต่าง ๆ วางระเกะระกะ มีแนวโน้มเกิดความคิดสร้างสรรค์มากกว่า เพราะสภาพแวดล้อมที่ยุ่งเหยิงจะช่วยปลดปล่อยความคิดให้ออกนอกกรอบ ช่วยกระตุ้นให้เกิดความคิดใหม่ ๆ ขึ้นได้ มากกว่าผู้ที่ทำงานอยู่บนโต๊ะทำงานที่สะอาดจัดวางอย่างมีระเบียบเรียบร้อย

ในการทดลอง ทีมนักวิจัยได้แบ่งผู้เข้ารับการทดลองเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มแรกให้นั่งทำงานที่โต๊ะทำงานสะอาดเป็นระเบียบ ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งให้นั่งทำงานอยู่บนโต๊ะที่มีกองเอกสารและเครื่องใช้สำนักงานกองสุม กระจัดกระจายอยู่เกลื่อนโต๊ะ หลังจากนั้น ให้ทั้ง 2 กลุ่มนั้นทำแบบทดสอบ โดยให้ตอบคำถามว่า ?พวกเขาจะนำโต๊ะปิงปองมาใช้ประโยชน์อย่างไรบ้าง??

ผลการทดลองพบว่า ไอเดียหรือความคิดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ ที่ได้จากกลุ่มที่ทำงานบนโต๊ะทำงานรก ๆ นั้นมีความน่าสนใจมากกว่า

การทดลองนี้สะท้อนให้เห็นว่า  ในองค์กรที่ให้ความสำคัญกับความริริเริ่มสร้างสรรค์ ไอเดียใหม่ ๆ ของพนักงาน มักให้อิสระกับคนทำงานทั้งในเรื่องของเวลาทำงาน การแต่งกายมาทำงาน รวมทั้ง โต๊ะทำงานที่ไม่จำเป็นต้องจัดระเบียบก็ได้ หากช่วยให้เกิดความคิดใหม่ ๆ ได้มากขึ้น

ประเด็นที่ต้องการสื่อสาร มิใช่ให้เราตัดสินใจทำโต๊ะทำงานให้ ?รก?เพื่อกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ แต่ต้องการให้จัดโต๊ะทำงานให้เหมาะสมกับลักษณะของงาน จุดมุ่งหมาย คือ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน

โต๊ะทำงานเป็นที่ที่เราต้องนั่งทำงานอย่างน้อยวันละ 5-6 ชั่วโมง และต้องทำงานให้สำเร็จลุล่วง ในเวลาที่กำหนด จึงควรเป็นที่ที่ทำให้เรามีความสุข และส่งเสริมให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้น เราแต่ละคนจึงควรพิจารณาว่า ลักษณะงานของเราควรมีโต๊ะทำงานแบบใดจึงเหมาะสม ยกตัวอย่างเช่น

โต๊ะโล่งเพิ่มประสิทธิภาพโต๊ะทำงานที่จัดวางสิ่งต่าง ๆ อย่างเป็นระเบียบ เหมาะกับงานที่เกี่ยวข้องกับเอกสาร ข้อมูล รวมทั้ง งานที่ต้องต้อนรับผู้ที่มาติดต่อ การที่โต๊ะโล่งย่อมทำให้เราทำงานได้สะดวกกว่า มีพื้นที่ใช้สอยมากกว่า ของใช้ต่าง ๆ หยิบใช้สะดวก ที่สำคัญ เหมาะกับงานที่ต้องทำให้เสร็จสิ้นไปในแต่ละวัน การที่โต๊ะโล่ง ย่อมแสดงว่าเราไม่มีงานที่คั่งค้างกองสุมไว้ แต่ทำเสร็จเรียบร้อยภายในวันนั้น

นอกจากนี้ การที่โต๊ะจัดวางสิ่งต่าง ๆ อย่างเป็นระเบียบ ย่อมช่วยลดเวลาในการค้นหาเอกสารสิ่งของต่าง ๆ เช่น หากเราไม่จัดโต๊ะทำงานให้เป็นระเบียบ ไม่ได้จัดหมวดหมู่เอกสารสำคัญเข้าแฟ้มให้เรียบร้อย เมื่อถึงเวลาหาอาจต้องใช้เวลารื้อค้นนานกว่า 10 นาที ในขณะที่หากเราจัดแฟ้มให้เป็นระเบียบ จะใช้เวลาไม่ถึง 1 นาที

หรือหากเรากองสุมสิ่งต่าง ๆ ไว้บนโต๊ะทำงาน ทั้งเก่า ทั้งใหม่ โดยไม่ทิ้งอะไรเลย นอกจากจะทำให้เราหาของที่ต้องการยากขึ้นแล้ว ยังเท่ากับเป็นการสะสมฝุ่นและสิ่งต่าง ๆ ที่ไม่ได้ใช้งานมากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งนอกจากจะทำให้เรามีพื้นที่ใช้สอยบนโต๊ะน้อยลงแล้ว เราอาจเป็นภูมิแพ้ฝุ่นตามมาได้ด้วย

โต๊ะรกเพิ่มประสิทธิภาพในช่วงเวลาที่ต้องคิด เพื่อให้ได้ไอเดียใหม่  ๆ ทางออกหรือทางแก้ปัญหาที่แตกต่าง มุมมองใหม่ ๆ การที่มี ?ตัวเขี่ยความคิด? หรือสิ่งต่าง ๆ ที่เรามองเห็น จับต้องได้ ที่วางอยู่บริเวณโดยรอบ ย่อมเป็นประโยชน์ที่จะช่วยให้สมองสามารถเชื่อมโยงเข้ากับปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ อาจช่วยให้เราเกิดไอเดียใหม่ ๆ ขึ้นมาได้ ดังนั้น การที่โต๊ะทำงานรก จึงเป็นแหล่งรวมของ ?ตัวเขี่ยความคิด? ของคนที่ต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการทำงาน ซึ่งเมื่อเทียบกับการทำงานในโต๊ะที่ว่าง สะอาด สิ่งต่าง ๆ ถูกจัดวางอย่างเป็นระเบียบ

 อย่างไรก็ตาม ในการค้นหาไอเดียใหม่ ๆ อาจไม่จำเป็นต้องทำโต๊ะทำงานให้รกก็ได้ เพราะ ?แก่น?หรือเหตุผลที่ทำให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ คือ ตัวเขี่ยความคิด ซึ่งอาจจะมาจากแหล่งอื่น ๆ นอกเหนือจากโต๊ะที่รกก็ได้ เช่น การเปิดดูนิตยสาร ดูภาพในห้องสมุดหรือในอินเตอร์เน็ต การออกมายืนที่หน้าต่างมองสิ่งต่าง ๆ รอบตัว  การเปิดโทรทัศน์ดูรายการที่ไม่เคยดู ฯลฯ แล้วพยายามคิดสิ่งเหล่านี้ให้เชื่อมโยงกับปัญหาของเรา เราอาจมองเห็นทางออกหรือไอเดียใหม่ ๆ ที่คิดไม่ถึงก็เป็นได้ ในขณะที่โต๊ะทำงานของเราก็ยังคงจัดวางสิ่งต่าง ๆ อย่างมีระเบียบเรียบร้อย ไม่จำเป็นต้องรกแต่อย่างใด

โต๊ะทำงานควรเป็นเครื่องมือที่ช่วยส่งเสริมให้เราทำงานได้อย่างมีความสุข เป็นตัวของตัวเอง และช่วยทำให้งานประสบความสำเร็จมากขึ้น ดังนั้น โต๊ะทำงานจะ โล่ง หรือ รก จึงขึ้นอยู่กับเหตุผลรองรับว่า ?ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพงาน?ได้หนักแน่นมากน้อยเพียงใด 

ศ.ดร. เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์
นักวิชาการอาวุโส ศูนย์ศึกษาธุรกิจและรัฐบาล มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด
kriengsak@kriengsak.com, http://www.kriengsak.com