Go www.kriengsak.com

ประวัติ

ครอบครัว

งานวิชาการ

กิจกรรม

Press

Contact us

ค้นหา

 

ขอคิดอย่างสร้างสรรค์


 

เกมการชิงอำนาจต่อรองสหรัฐ-อิหร่าน
Iran and the USA : Playing Power Games

 

21 มิถุนายน 2549

เรียนมิตรสหายที่เคารพรัก                     

               ในช่วงเวลาที่การแข่งขันฟุตบอลโลกกำลังเข้มข้น ความสนใจของโลกหันไปสู่การแข่งขันที่ 4 ปีถึงจะมีมาให้ชมกันสักครั้ง ทำให้ดูเหมือนสถานการณ์ความขัดแย้งต่าง ๆ ได้หยุดชะงักลงชั่วคราว แต่ในความเป็นจริงแล้ว ความขัดแย้งระหว่างอิหร่านกับสหรัฐยังคงเป็นปัญหาสำคัญที่น่าติดตามไม่แพ้เกมฟุตบอลโลก

หากวิเคราะห์สถานการณ์อิหร่านกับสหรัฐด้วยแนวคิดทฤษฎีสัจจะนิยม (Realism) ที่เชื่อในเรื่องธรรมชาติของมนุษย์ในการแสวงหาอำนาจ (Power) และการแสวงหาอำนาจของประเทศต่าง ๆ กล่าวคือ ประเทศที่ยิ่งใหญ่จะเป็นประเทศที่มีอำนาจในการต่อรองที่เหนือกว่าประเทศอื่น ๆ เห็นได้จากอเมริกาพยายามรุกอิหร่านอย่างหนัก โดยมีองค์กรสหประชาชาติรับหน้าที่เป็นกรรมการที่มีข้อสงสัยต่อความเป็นกลาง

อำนาจในการต่อรองเปรียบได้กับลูกฟุตบอลที่ต่างฝ่ายต่างแย่งชิงกันครอบครองให้นานที่สุด เพราะฝ่ายใดถือครองบอลได้มากกว่าจะมีโอกาสที่จะได้ชัยชนะมากกว่าอีกฝ่ายหนึ่ง เช่นเดียวกันกับการที่แต่ละประเทศมีความต้องการที่จะสร้างอำนาจในการต่อรองเพื่อที่จะอยู่เหนือประเทศอื่น ๆ เช่น การที่ประเทศอิหร่านมีความพยายามพัฒนาแร่ยูเรเนียม โดยการกล่าวอ้างว่าเป็นการทดลองเพื่อสร้างพลังงานทดแทน ซึ่งความพยายามดังกล่าวของอิหร่านเป็นการสร้างอำนาจในการต่อรองให้กับตนเอง แต่เมื่อมองตามเกม สหรัฐฯที่มีแต้มต่อเหนือกว่าอิหร่านอยู่มาก เนื่องจากสหรัฐฯเป็นประเทศมหาอำนาจของโลก และยังเป็นหนึ่งในสมาชิกถาวรสภาความมั่นคงของสหประชาชาติ สหรัฐฯจึงเป็นฝ่ายเปิดเกมรุกใส่อิหร่านก่อนโดยการยื่นคำขาดให้อิหร่านยุติการเสริมสมรรถภาพยูเรเนียม ในขณะเดียวกันแม้อิหร่านที่ดูว่าเป็นรองในเกมนี้ กลับตอบโต้สหรัฐฯ ด้วยการประกาศไม่ยุติการพัฒนาแร่ฯ เพราะดูจากสถานการณ์ของสหรัฐฯในขณะนี้ สหรัฐฯยังไม่พร้อมที่จะเปิดศึกกับอิหร่านด้วยสาเหตุที่ว่ายังมีสงครามยืดเยื้อทั้งกับอัฟกานิสถานและอิรัก และผลที่เกิดขึ้นในอิรักไม่เป็นไปอย่างที่คาดคิด

ขณะที่ความต้องการน้ำมันในตลาดโลกเพิ่มสูงขึ้นทำให้ราคาน้ำมันโลกเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว หากสหรัฐฯตัดสินใจเปิดฉากใช้ความรุนแรงกับอิหร่านอีกจะเกิดผลเสียมากกว่าผลดี สหรัฐฯ จึงพยายามที่จะดึงเอาผู้เล่นอื่นเข้ามามีบทบาทในเกมนี้มากขึ้น และมีการพยายามชี้ให้กรรมการเห็นว่าอิหร่านกำลังเล่นนอกกติกา

 อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ 2-3 สัปดาห์ที่ผ่านมา รูปแบบการแข่งขันได้มีการเปลี่ยนแปลงจากที่เน้นความรุนแรงทางเศรษฐกิจหรือการตอบโต้ที่รุนแรง เปลี่ยนเป็นการเจรจาเพื่อหาข้อยุติเพื่อลดความรุนแรง สาเหตุของการเปลี่ยนกลยุทธ์ใหม่เริ่มต้นจากท่าทีของกลุ่มประเทศยุโรปที่ต้องการจะให้เป็นการเจรจาทางการทูตมากกว่า และ ดร.คอนโดลีซซา ไรซ์ รัฐมนตรีต่างประเทศของสหรัฐฯ ได้กล่าวในการประชุมที่กรุงเวียนนาเพื่อหาทางออกของวิกฤตนี้ว่าสหรัฐฯยินยอมนั่งโต๊ะเจรจา หากอิหร่านยินยอมที่จะยุติโครงการเสริมสมรรถนะยูเรเนียมชั่วคราว นอกจากนี้ทางสหภาพยุโรปได้ยื่นข้อเสนอให้ความช่วยเหลือต่าง ๆ กับอิหร่านในรูปแบบครบวงจร

หากแก้วิกฤตโดยการเจรจาส่งผลให้ทั้งสองฝ่ายคือผู้ชนะ (Win-Win situation) โดยฝ่ายสหรัฐฯและสหภาพยุโรปไม่ต้องดำเนินการคว่ำบาตรอิหร่าน เพราะหากมีการคว่ำบาตรจะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจอย่างมาก เนื่องจากอิหร่านเป็นแหล่งน้ำมันรายใหญ่ของโลก ฝ่ายอิหร่านจะได้รับการช่วยเหลือจากกลุ่มประเทศยุโรปทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ และเทคโนโลยี โดยในส่วนของด้านเทคโนโลยีทางกลุ่มประเทศยุโรปเสนอให้ความช่วยเหลือโดยการให้เตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์ที่ไฮเทค ซึ่งหากเปรียบเทียบกับเกมฟุตบอลเหมือนกับช่วงใกล้หมดเวลาที่ต่างฝ่ายต่างพยายามป้องกันไม่ให้ฝ่ายตรงข้ามเข้ามาทำประตูมากกว่าที่จะเน้นเกมรุกเหมือนช่วงครึ่งแรกของเกม 

อย่างไรก็ตาม เกมการแข่งขันนี้ระหว่างอิหร่านกับสหรัฐยังไม่จบลง และยากต่อการคาดการณ์ว่าเกมครั้งนี้สหรัฐหรืออิหร่านจะเป็นผู้ชนะ หรือเกมจะจบลงแบบเสมอที่ทั้งสองฝ่ายเก็บไปคนละ 1 คะแนน และรอวันที่สถานการณ์จะกลับมาคุกรุ่นอีกครั้ง

  



-------------------------------