รายงานการเงินของแผ่นดินประจำปีงบประมาณ พ.ศ.
2547 เป็นหลักฐานสำคัญที่ยืนยันว่า
รัฐบาลถังแตกเพราะใช้จ่ายมือเติบ ใช้จ่ายเงินงบประมาณเพื่อหวังผลทางการเมือง
โดยไม่คำนึงถึงวินัยทางการคลัง โดยพฤติกรรมมือเติบของรัฐบาลปรากฏอาการต่อไปนี้
ประการแรกรัฐบาลใช้จ่ายอย่างขาดเหตุผล
การจัดงบฯ ในปี 47
มีความแปลกประหลาด เพราะเป็นการจัดสรรงบฯ แบบขาดดุลถึง
99,900 ล้านบาท หรือร้อยละ 9.7
ของงบประมาณรายจ่าย ทั้ง ๆ ที่ไม่ควรจัดแบบขาดดุลเพราะเศรษฐกิจมีแนวโน้มขยายตัวสูง
โดยปี 46 ขยายตัวร้อยละ 6.9
และในเวลานั้น เศรษฐกิจปี 47
ได้รับการคาดการณ์ว่าจะขยายตัวสูงต่อเนื่องจากปี 46
และมีการขยายตัวจริงร้อยละ 6.1
พฤติกรรมดังกล่าวขัดกับหลักทางเศรษฐศาสตร์
ที่รัฐบาลจะใช้นโยบายการคลังแบบขยายตัวเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจยามเศรษฐกิจชะลอตัว
แต่รัฐบาลนี้กลับใช้นโยบายนี้ ในช่วงที่เศรษฐกิจขยายตัวดี
นับเป็นการใช้จ่ายแบบไม่สมเหตุสมผล ไม่สอดคล้องกับสถานการณ์
ประการต่อมารัฐบาลใช้จ่ายเกินตัว เป็นปีที่รัฐบาลตั้งใจจัดงบประมาณแบบขาดดุล
แต่การจัดเก็บรายได้สูงกว่าประมาณการณ์ 47,511
ล้านบาท ซึ่งเป็นตัวสะท้อนว่าเศรษฐกิจดี
ไม่จำเป็นที่ต้องกระตุ้นด้วยนโยบายการคลัง
แทนที่รัฐบาลจะเปลี่ยนนโยบายเป็นการจัดงบฯ แบบสมดุล แต่รัฐบาลยังคงนโยบายงบฯขาดดุล
โดยตั้งงบกลางปีเพิ่มอีก 135,5000 ล้านบาท
และเพิ่มรายจ่ายตาม พ.ร.บ.เงินคงคลัง
อีก 88,597 ล้านบาท
ทำให้รายจ่ายของรัฐบาลสูงกว่างบฯรายจ่ายที่ตั้งไว้
จึงต้องกู้เงินเพื่อชดเชยการขาดดุล
ประการสุดท้ายรัฐบาลใช้จ่ายหมดตัว จากรายงานการเงินของแผ่นดินปี 47
เงินคงคลังรอการชดใช้ในปีงบประมาณ 2547
เพิ่มขึ้นจาก 54,345.35
ล้านบาท เป็น 90,817.43 ล้านบาท เพิ่มขึ้น
3.6 หมื่นล้านบาท หรือเพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 67
หมายความว่า รัฐบาลนำเงินคงคลังออกมาใช้จ่ายสุทธิ 3.6
หมื่นล้านบาท
นอกจากนี้ข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศไทยยังระบุว่า รัฐบาลมีหนี้ตั๋วเงินคลังเพิ่มขึ้นประมาณ
6 หมื่นล้านบาท
ณ สิ้นปีงบฯ 47
หนี้ตั๋วเงินคลังสะสมไว้สูงถึง 1.55 แสนล้าน
ซึ่งหมายความว่า รัฐบาลยังกู้เงินผ่านตั๋วเงินคลังอีก 6
หมื่นล้านบาท รวมการใช้จ่ายในช่วงปี 47
ที่มาจากเงินคงคลังและตั๋วเงินคลัง สูงถึง 9.6 หมื่นล้านบาท
(6 หมื่นล้าน + 3.6 หมื่นล้าน)
คำถามคือ
เหตุใดจึงต้องเบียดเบียนเงินคงคลังด้วย พฤติกรรมของรัฐบาลแสดงให้เห็นว่า
มีเงินเท่าไหร่พยายามออกมาใช้ให้หมด ไม่เก็บสำรองไว้ยามฉุกเฉิน
พฤติกรรมเช่นนี้จึงเป็นสาเหตุและที่มาของสภาพรัฐบาลถังแตกในปัจจุบัน
