ขอคิดอย่างสร้างสรรค์

จากการที่รัฐบาลเตรียมปรับโครงสร้างกระทรวงครั้งใหญ่ ในการปฏิรูประบบราชการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการควบรวมกระทรวงด้านเศรษฐกิจต่าง ๆ เข้าไว้ด้วยกัน อาทิ กระทรวงพาณิชย์และอุตสาหกรรม กระทรวงเกษตรและอาหาร กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมซึ่งควบรวมหน่วยงานบางส่วนของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ร่วมด้วย เช่น ทรัพยากรน้ำ ดิน ฯลฯ รวมทั้งมีการตั้งศูนย์ย่อย เพื่อดูแลสินค้าเกษตรและอุตสาหกรรมกลุ่มเป้าหมายกลุ่มต่าง ๆ เพื่อสามารถแข่งขันได้ในระดับโลก อาทิ ข้าว ยาง ผักผลไม้ กุ้ง ไก่ อ้อย กลุ่มอุตสาหกรรมยานยนตร์ สิ่งทอ จิวเวลรี่ อิเล็กทรอนิกส์และไอซีที ฯลฯ

ผมเห็นด้วยหากปรับโครงสร้างแล้วจะทำให้การดำเนินนโยบายของส่วนราชการต่าง ๆ เป็นไปอย่างสอดคล้องและมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการบรรลุสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้นั่นคือ การเพิ่มผลิตภาพของผลิตภัณฑ์สินค้าไทยให้แข่งขันได้ในตลาดโลก

อย่างไรก็ตาม ผมไม่คิดว่า “การปรับโครงสร้างกระทรวงใหม่” จะเป็นกุญแจที่ทำให้ปัญหาทุกอย่างของการบริหารแผ่นดินได้รับการคลี่คลาย ตราบใดที่รัฐบาลยังไม่สร้าง “วิธีการทำงานแบบใหม่” ที่ต่างไปจากเดิม ไม่ว่าจะเป็น

การเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมมากยิ่งขึ้นในการตัดสินใจต่าง ๆ ร่วมกับภาครัฐ ดังเช่น การปรับเปลี่ยนโครงสร้างระบบราชการ โครงสร้างกระทรวงต่าง ๆ ในครั้งนี้รัฐได้เปิดโอกาสให้ประชาชนได้แสดงความคิดเห็นด้วยหรือไม่

การดำเนินงานอย่างรอบคอบรัดกุม รัฐบาลได้ศึกษาวิจัยถึงผลดีผลเสียมาก่อนที่จะประกาศใช้นโยบายหรือกฏหมายใด ๆ ในประเทศหรือไม่ หรือจะเป็นเช่นเดียวกับ การเปิดเสรีการค้าระหว่างประเทศ (FTA) การกำหนดยุทธศาสตร์การแข่งขันของชาติ (Global niche) 5 ด้าน ฯลฯ ซึ่งขาดการศึกษาผลกระทบทุกด้านอย่างละเอียดก่อนตัดสินใจดำเนินการ ทั้ง ๆ ที่เรื่องเหล่านี้ควรพิจารณาอย่างรอบคอบในทุกด้าน เพราะเป็นตัวชี้อนาคตของชาติในระยะยาว

ผมคิดว่าการพัฒนาประเทศชาติให้เจริญรุดหน้าได้นั้น เพียงปรับโครงสร้างกระทรวง แม้จะดีขึ้น แต่ยังไม่พอ รัฐบาลควรให้ความสำคัญกับ “วิธีการ” ร่วมด้วย เพราะหากเปลือกนอกดูดี มีกระทรวงเกิดใหม่ต่าง ๆ มากมายให้เรารู้สึกตื่นตาตื่นใจ แต่ระบบวิธีการทำงานภายในยังคงเป็นเหมือนเดิมแล้ว การปรับเปลี่ยนโครงสร้างในครั้งนี้ย่อมเป็นเพียงการย้ายที่ทำงานใหม่เท่านั้น